 โดย ส.ต.ท.วิทยา เกษรพรหม ปลัด อบต.เมืองบางขลัง สุโขทัย
นายแพทย์ปราเสริฐ ปราสาททองโอสถ เจ้าของสายการบินบางกอกแอร์เวย์ คุณขรรค์ชัย บุนปาน ประธานกรรมการบริษัท มติชน จำกัด (มหาชน) คุณโสมสุดา ลียะวนิชย์ รองอธิบดีกรมศิลปากร นาวาอากาศเอก อาวุธ เงินชูกลิ่น อดีตอธิบดีกรมศิลปากร คุณธราพงษ์ ศรีสุชาติ ผู้อำนวยการสำนักงานศิลปากรที่ 6 มาเยี่ยมเยือนเมืองบางขลัง
เมื่อเอ่ยชื่อถึง สุโขทัยธานี อาณาจักรอันยิ่งใหญ่ระบือนาม น้อยคนนักที่จะไม่รู้จัก เพราะประวัติศาสตร์ชาติไทยได้นำเสนอถึงความรุ่งโรจน์ ความเรืองรองแห่งยุคสมัยภายใต้กษัตริย์ที่เก่งกล้าสามารถ อันจะร่วมไปถึงเมืองศรีสัชนาลัย ทำให้ชนชาติไทยตระหนักและรับทราบถึงเมืองเหล่านี้และเมืองอื่นๆ ตามลำดับ
เมื่อกล่าวถึง เมืองบางขลัง ตำบลเล็กๆ ตำบลหนึ่งที่ซ่อนตัวอยู่ในพื้นที่อำเภอสวรรคโลก จังหวัดสุโขทัย น้อยคนนักที่จะรู้จัก รู้ถึงประวัติความเป็นมาของเมืองโบราณแห่งนี้ เมืองที่ถือกำเนิดขึ้นมาร่วมสมัยกับเมืองเก่าสุโขทัย เมืองเก่าศรีสัชนาลัย เมืองที่ปรากฏอยู่ในหน้าประวัติศาสตร์อย่างกระท่อนกระแท่นแต่ก็ทรงไว้ซึ่งความสำคัญ
เนื่องด้วยว่า เมืองบางขลัง เป็นจุดกำเนิดแห่งความเป็นอิสระเสรีภาพของชาวไทยที่หลุดพ้นจากอำนาจและอิทธิพลของขอมจากหลักฐานศิลาจารึกหลักที่ 2 วัดศรีชุม ด้านที่ 1 ตั้งแต่บรรทัดที่ 24 สรุปได้ว่า การที่พ่อขุนบางกลางท่าวและพ่อขุนผาเมืองยกประชุมพลหรือรวมพลกันที่เมืองบางขลังนั้นทำให้ขอมสบาดโขลญลำพงต้องถอยทัพจากการยึดครองกรุงสุโขทัยและเป็นเหตุให้มีการสถาปนาพ่อขุนบางกลางท่าวเป็นพ่อขุนศรีอินทราทิตย์ ปฐมกษัตริย์แห่งราชวงศ์พระร่วงของกรุงสุโขทัย
เมืองบางขลัง เป็นศูนย์กลางความสัมพันธ์ระหว่างอาณาจักรสุโขทัย และอาณาจักรล้านนา ในด้านวัฒนธรรมและพุทธศาสนา โดยพระสุมนเถระ ภิกษุมณฑลเชลียงนำพระธาตุที่ฝังใต้กอดอกเข็มเมืองบางขลังไปถวายพระเจ้ากือนา เมื่อ พ.ศ.1913 พระธาตุส่วนหนึ่งคงบรรจุอยู่ที่วัดพระธาตุดอยสุเทพ จังหวัดเชียงใหม่
เมืองบางขลัง มีความสำคัญและคุณค่าทางประวัติศาสตร์โบราณคดี กล่าวคือ สมเด็จพระศรีศรัทธาราชจุฬามณีฯ พระราชนัดดาของพ่อขุนผาเมือง สมภพที่เมืองสระหลวง-สองแคว เสด็จออกบวชแล้วจาริกแสวงบุญไปยังปูชนียสถานต่างๆ โดยเริ่มจากกรุงสุโขทัยผ่านเมืองบางขลังจนถึงเมืองศรีสัชนาลัย บนเส้นทางที่โบราณเชื่อกันว่าเป็น ถนนพระร่วง หรือ ท่อปู่พญาร่วง
เมืองบางขลัง เมื่อวันที่ 1 กุมภาพันธ์ 2450 รัชกาลที่ 6 ได้เสด็จประพาสเมืองบางขลังตามเส้นทางถนนพระร่วง มีรายละเอียดปรากฏอยู่ในหนังสือที่ทรงพระราชนิพนธ์ เที่ยวเมืองพระร่วง ซึ่งถือว่าเป็นวรรณกรรมของการท่องเที่ยวที่สมบูรณ์แบบเล่มแรกของชาวไทย
ณ ที่เมืองบางขลังได้จัดให้มีการเสวนาประวัติศาสตร์ท้องถิ่นเมืองบางขลัง 3 ครั้ง โดยนายสุวิทย์ ทองสงค์ นายก อบต.เมืองบางขลัง ร่วมกับบริษัท การบินกรุงเทพ จำกัด, บริษัท มติชน จำกัด, นายประจวบ คำบุญรัตน์ อดีตผู้ตรวจราชการกระทรวงศึกษาธิการ และ รศ.ดร.มังกร ทองสุขดี ประธานชมรมเรารักเมืองพระร่วง/ประธานสภาวัฒนธรรมจังหวัดสุโขทัยและภาคเหนือ เมื่อวันที่ 2-3 เมษายน 2539, วันที่ 27-28 ตุลาคม 2549, วันที่ 1-2 เมษายน 2550 ตามลำดับ
จากการเสวนาทั้งสามครั้งสรุปได้ว่า
ไม่มีเมืองบางขลัง ไม่มีพระธาตุดอยสุเทพ
ไม่มีเมืองบางขลัง ไม่มีกรุงสุโขทัย กรุงศรีอยุธยา กรุงรัตนโกสินทร์
และ ไม่มีเมืองบางขลัง ไม่มีประเทศไทย
คุณขรรค์ชัย บุนปาน ได้มาเยือนเมืองบางขลังและได้เขียนถึงเมืองบางขลังในมติชนสุดสัปดาห์ ประจำวันที่ 24-30 พฤศจิกายน 2549 ฉบับที่ 1371 ไว้ว่า ...จะบูรณะปฏิรูป ปฏิสังขรณ์สุโขทัย ศรีสัชนาลัยให้คืนฟื้นมาแค่ไหน เมืองบางขลังก็ควรติดตามมาด้วย ให้เหมือนต้นคอโดนจมูกหายใจรดนั่นเที่ยวจึงควรแก่การณ์... เมืองบางขลังได้ชื่อว่าความเป็นไทยบนแผ่นดินไทยครั้งแรกที่ไม่ต้องประกาศ...วันนี้ที่เหลือของเมืองบางขลังในรูปนามที่ปรากฏ คือ วัดโบสถ์ วัดใหญ่ หย่อมเจดีย์เรียงราย ถนนพระร่วง และผู้คนท้องถิ่นที่น่าเคารพรัก...
ถนนพระร่วง 150 กิโลเมตรจากกำแพงเพชร-สุโขทัย-บางขลัง-ศรีสัชนาลัย พื้นผิวไหล่ทางกว้าง 45 เมตร จะเป็นถนนสายดาวดึงส์สู่ดุสิตเป็นแห่งแรกในโลกถ้าได้รับการบูรณะและยินยอมพร้อมใจจากประชาชนขึ้นมา...
เมืองบางขลังในปัจจุบัน เนื่องจากกระแสความเปลี่ยนแปลงทางสังคมที่เชี่ยวกราก ทำให้วิถีชีวิตของผู้คนในชุมชนเมืองบางขลังเปลี่ยนแปลงตามไปด้วย เกิดปรากฏการณ์ต่างๆ ขึ้นมากมาย
นายสุวิทย์ ทองสงค์ นายก อบต.เมืองบางขลังจึงได้กำหนดวิสัยทัศน์เป็นแนวทางในการพัฒนาไว้ว่า เศรษฐกิจพอเพียงตามแนวพระราชดำรัส พัฒนาแหล่งน้ำ ป้องปรามยาเสพติด พิชิตความยากจน สร้างคนคุณภาพ ปวงชนทราบประวัติศาสตร์ท้องถิ่น สิ่งที่มุ่งเน้นคือ รณรงค์ ส่งเสริมให้ประชาชนยึดหลักคำสอนของในหลวงด้วยเศรษฐกิจพอเพียง การพัฒนาคนในทุกๆ ด้าน โดยมีหลักการบริหารงานยึดแนวพระราชดำรัสของในหลวง เข้าใจ เข้าถึง จึงพัฒนา
นายธารา ขุมเพ็ชร ประธานสภา อบต.ในฐานะตัวแทนของสมาชิกสภา อบต.ยืนยันถึงบทบาทว่า สมาชิกทุกท่านต่างตระหนักถึงภาระหน้าที่ที่ได้รับมอบหมายจากประชาชน พร้อมเสียสละเพื่อส่วนรวม รับฟังความคิดเห็นและให้เกียรติทุกคน ให้ความสำคัญกับทุกปัญหา พร้อมที่จะพัฒนาตนเองเสมอ กล้าแสดงออก กล้าคิดอย่างมีเหตุผล ยอมรับมติเสียงส่วนใหญ่
เมืองบางขลังในอนาคต อบต.จะเข้าไปดูแล ส่งเสริม พัฒนาทุกด้าน ทุกขั้นตอน ตั้งแต่อยู่ในท้องจนถึงเชิงตะกอน กระทำทุกวิธีการให้ประชาชนมีความสุข ดำรงตนอยู่ในความพอเพียง จัดตั้งอาสาสมัครองค์การบริหารส่วนตำบลเมืองบางขลัง (อส.อบต.) จากตัวแทนคุ้มของแต่ละคุ้มในหมู่บ้านเพื่อดำเนินกิจกรรมส่งเสริมการอยู่ดีมีสุข ไร้ทุกข์ ไร้โรคภัย ตลอดจนเป็นการส่งเสริมระบบคุ้มและชุมชนให้เข้มแข็ง พัฒนาโบราณสถานวัดโบสถ์ให้เป็นสถานที่ท่องเที่ยวเชิงประวัติศาสตร์ การสางถนนพระร่วงให้สามารถปั่นจักรยานชมท้องทุ่งเมืองโบราณ มีระบำเทวะวารีศรีเมืองบางขลัง การแสดงแสงสีเสียงเมืองบางขลัง จัดทำหนังสือประวัติศาสตร์เมืองบางขลังฉบับวิชาการและฉบับการ์ตูน หลักสูตรท้องถิ่นเมืองบางขลังสำหรับใช้เรียนในทุกระดับชั้น บทเพลงประจำตำบล
ถึงแม้นว่าจะไม่มีใครมาสนใจ ใส่ใจหรือกล่าวขานถึงเมืองบางขลัง เมืองที่ถูกหลงลืมแห่งนี้มากนัก แต่ทว่าเมืองบางขลังยังคงยืนมั่นคงอยู่ในหน้าประวัติศาสตร์ คงอยู่ภายใต้ข้อเท็จจริงที่รอการกล่าวขานถึงในวันพรุ่งนี้และวันต่อๆ ไป
|
